Wick Verbruggen & Jordy Ansems
08 Gezondheids- en werkplekaspecten
 >  Risico's en omgang met lithium accu's
Introductie

Wat is een Lithium-ion energiedrager?
Li-ion is een verzamelnaam voor een verscheidenheid aan batterijen die lithium gebruiken bij het opslaan en leveren van energie. De Li-ion batterijen worden op dit moment het vaakst gekozen voor toepassing bij lichte- en zware voertuigen en zijn in de markt breed beschikbaar.

Waar komen we deze accu's tegen?

  • Groot materieel op onze bouwplaatsen
  • Ons handgereedschap
  • Onze elektrische auto's en fietsen
Elektrische trilplaat
Elektrische bandenzaag
Elektrische scooter
Risico's > Wat kan er gebeuren?

Het grootste risico bij omgang met lithium energiedragers is een Thermische RunAway. 

Om Thermische RunAway te voorkomen, of om bij een incident met thermische runaway effectief richting te geven aan het handelen, is het essentieel om maatregelen te treffen die de risico’s en gevolgen zoveel mogelijk beperken.

Wat is Thermische RunAway?

Wanneer een batterij warm wordt en deze warmte reacties veroorzaakt welke  nog meer warmte produceren, wat leidt tot een gevaarlijke en escalerende cyclus. Dit kan het gevolg zijn van een thermische of elektrische overbelasting of van een mechanische beschadiging. De temperatuur in de accu neemt dan steeds verder toe, waardoor op een gegeven moment schadelijke gassen ontsnappen.

De gassen die ontsnappen zijn niet alleen brandbaar en schadelijk voor de gezondheid, maar ze reageren ook heftig op water. Dat maakt de bestrijding moeilijk. In geval van brand werkt een bluspoging met water averechts en ontstaan explosie-achtige effecten.

Zijn deze batterijen gevaarlijk?
Bij normaal gebruik niet! Maar ze kunnen een verhoogd risico opleveren als ze overladen worden, er kortsluiting ontstaat, ze vallen, ze ergens tegen stoten of als ze met water in aanraking komen. Ook als de batterijen niet op een juiste en veilige manier worden opgeladen, kan brand ontstaan. Het bestrijden van zo’n brand is lastig, omdat Lithium-batterijen gevaarlijke stoffen bevatten.

De volgende signalen geven aan dat er (waarschijnlijk) een probleem is met de batterij:

  • Lekkende vloeistof
  • (Overmatige) hitte
  • Visuele beschadigingen
  • Sterke geur
  • Rook
  • Vonken

Is de batterij vervormd, komen er giftige gassen vrij of staat de batterij in brand?

  • Denk aan je eigen veiligheid en verlaat de omgeving.
  • Blus NOOIT zelf. Laat dit over aan opgeleide hulpdiensten.  
  • Bel 112 en meld de brand. Geef hierbij aan dat het gaat om een accubrand (van elektrisch materieel).
  • Roep hulp in van de BHV-organisatie.
  • Houd afstand, waarschuw anderen en ga op een veilige locatie staan. Zorg ervoor dat je met de wind in de rug staat, zodat rook en gevaarlijke stoffen van je af waaien.
  • Vang de hulpdiensten op en begeleid hen bij aankomst.
  • Assisteer de hulpdiensten indien gevraagd.
Accupack 1,2 Megawatt
Accupack 500 kilowatt
Elektrische Prime Driller
Maatregelen > Wat kun je doen?

Maatregelen voor gebruik en opladen accumaterieel

  • Lees de handleiding of instructie vanuit de leverancier van het materieel;
  • Indien je de machine niet kent raadpleeg dan HMB of leverancier;
  • Verwijder nooit de beveiligingen tijdens het gebruik;
  • Gebruik uitsluitend goedgekeurd elektrische materieel;
  • Gebruik alleen originele opladers of voorgeschreven aansluitingen; 
  • Is de accu gevallen, beschadigd of vervormd? Leg hem dan buiten neer en vraag HMB om advies. 
  • Bij groot ZE-materieel is het daarom van belang om bij een botsing goed te controleren of de batterij nog naar behoren werkt. Laat daarvoor altijd een deskundige monteur komen vanuit HMB of leverancier. 
  • Laad niet-hanteerbare accu's op in de open ruimte, op een aangewezen plek (dus niet in een gebouw).
  • Laad de accu op in een daarvoor bestemde opslag- en/of oplaadcontainer. 
  • Haal de stekker van de lader uit het stopcontact als de accu vol is.


UN-nummers volgens ADR Klasse 9, welke vallen onder de PGS37. UN-nummers zijn speciale nummers die worden gebruikt om gevaarlijke stoffen te herkennen tijdens transport en eventueel opslag. 
ADR Klasse 9
ADR Klasse 9, UN-nummer 3536
Tips > Voor meer informatie

PGS 37-1 Lithiumhoudende energiedragers: Energieopslagsystemen (EOS) is beschikbaar op PGS 37-1.
PGS 37-2 Lithiumhoudende energiedragers: Opslag is beschikbaar op PSG 37-2.


Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.